TỪ NHỮNG LẦN SINH NHẬT BÁC HỒ

TỪ NHỮNG LẦN SINH NHẬT BÁC HỒ

Sự từ chối những lễ nghi phiền phức, không muốn tốn kém thời giờ, tiền bạc… của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các dịp sinh nhật của mình thể hiện đức tính khiêm nhường, giản dị, cần kiệm, liêm chính, những phẩm chất quý của người công bộc, “đầy tớ” của dân. Nhân cách cao thượng ấy càng làm cho hình ảnh Bác Hồ ngời sáng trong lòng nhân dân Việt Nam và bè bạn quốc tế.

“Hôm nay đồng bào cho tôi nhiều hoa bánh. Những thứ đó đáng giá cả. Nhưng xin đồng bào nghĩ đến các đồng bào nghèo khó, hơn là hao phí cho tôi". Những dòng cảm xúc chân tình, giản dị mà Chủ tịch Hồ Chí Minh nói với đồng bào nhân kỷ niệm ngày sinh của Người (1946), để lại bài học sâu sắc về lòng yêu nước, thương dân của vị lãnh tụ kính yêu. Những năm sau đó, vì không muốn tốn kém thời giờ, tiền bạc của nhân dân trong lúc cuộc kháng chiến còn nhiều khó khăn, gian khổ…, Bác thường dặn trước các địa phương, các cơ quan là không tổ chức chúc thọ. Những lẵng hoa tươi đẹp, những món quà các nơi gửi đến, Bác đều chuyển tặng cho các đơn vị bộ đội, công an, thanh niên xung phong hay các anh hùng, chiến sĩ thi đua... Vào những dịp ấy, Bác thường đi thăm các nơi và dành thời gian để lắng nghe nguyện vọng của dân, biểu dương kịp thời các tập thể và cá nhân có thành tích trong chiến đấu, lao động, sản xuất… Đó không chỉ là tác phong sâu sát mà còn là thái độ “yêu dân, kính dân”, “gắn bó máu thịt với nhân dân”.

Câu chuyện về ngày 19-5-1948 ở chiến khu Việt Bắc mà đồng chí Vũ Kỳ, thư ký của Bác kể lại, bữa trưa hôm đó, đồng chí có thưa với Bác một số vấn đề về đoàn kết của bộ phận phục vụ. Cháu làm việc với Bác đã khá lâu, nhưng chưa một lần nào cháu thấy Bác nặng lời. Thế mà chỉ mấy anh em, thỉnh thoảng chúng cháu lại cáu gắt nhau. Bác vừa ăn vừa nghe, rồi ôn tồn bảo: “Chú làm việc với Bác lâu, thì Bác làm việc với chú cũng lâu chứ, thế mà Bác có thấy bao giờ chú cáu gắt với Bác đâu!”. Đồng chí Vũ Kỳ ngỡ ngàng với cách đặt vấn đề của Bác thì đã nghe Người nói tiếp, vẫn giọng hiền từ: “Hai Bác cháu ta có gì khó khăn thì bàn bạc với nhau, cùng giải quyết, việc gì phải nặng lời, việc gì mà phải cáu gắt. Đó là do Bác tôn trọng chú, chú tôn trọng Bác. Vì vậy, chú cứ tự nghĩ xem, trong quan hệ công tác, các chú đã thật sự tôn trọng nhau chưa? Theo Bác, sở dĩ các chú hay cáu gắt với nhau cái chính là do chưa tôn trọng nhau đúng mức. Những lời Bác nói thật giản dị, ân tình, nhắc nhở người cán bộ, đảng viên trước hết phải có tâm trong sáng, có văn hóa, bình tĩnh trong xử sự công việc, khoan dung, độ lượng trong ứng xử, giao tiếp với nhau. Nóng nảy, cáu gắt đâu phải là cá tính? Nếu là cá tính thì tại sao thường chỉ nóng với cấp dưới chứ không bao giờ dám nóng với cấp trên?

Vẫn chưa dừng lại ở đó. Bác nêu chuyện sau khi ăn no, mà dùng thêm bánh ga tô thì sẽ chẳng thấy ngon, để nói một ý sâu xa. Đó là, “Tự phê bình và phê bình cũng vậy. Phải đúng lúc và đúng cách. Và điều quan trọng là phải biết tôn trọng lẫn nhau”. Chỉ qua câu chuyện nhỏ, nhưng toát lên bài học sâu sắc về tình thương yêu con người và sự chân thành.

Dịp sinh nhật lần thứ 76, trong tài liệu “Tuyệt đối bí mật”, khi viết Di chúc để lại cho toàn Đảng, toàn dân ta, Bác Hồ nhắc lại điều đó, nhưng ở mức cao hơn. Bác viết tay dòng chữ “Phải có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau” tiếp sau đoạn: “Trong Đảng phải thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình, là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”. Phát huy dân chủ, “tình đồng chí” sẽ tạo một không khí cởi mở, tin cậy, khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo để xây dựng Đảng, xây dựng đất nước. Luận điểm này là một cống hiến lớn của Hồ Chí Minh cho ngành khoa học xây dựng Đảng và phù hợp khi đặt trong hoàn cảnh cụ thể của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng như tâm lý, truyền thống “có lý, có tình” của dân tộc.

Bài học này mãi giữ nguyên giá trị, là cẩm nang để Đảng ta duy trì sức mạnh của một đảng cầm quyền, đoàn kết các lực lượng, giai tầng trong xã hội đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thành công mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.

VŨ THỊ KIM YẾN
(Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch)
Ảnh: TL