CẦN THAY ĐỔI GÓC NHÌN…

CẦN THAY ĐỔI GÓC NHÌN…

Bình đẳng giới không phải là bắt đàn ông làm việc nhà nhiều hơn, mà là giúp họ hình thành trách nhiệm nhìn thấy việc cần làm.

Hãy hình dung một cặp vợ chồng công sở, cùng cam kết chia sẻ trách nhiệm gia đình đồng đều. Khi người vợ bước vào căn bếp bừa bộn, cô nhìn thấy chén đĩa cần rửa và thùng rác cần đem đổ. Tất nhiên người chồng cũng nhìn thấy hết, song những thứ đập vào mắt ấy không “lôi kéo” anh ta hành động. Nói cách khác, người chồng không coi mớ hỗn độn trên là “nhiệm vụ” phải giải quyết.

Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Philosophy and Phenomenological Research vào tháng 11-2022 cho thấy, đàn ông và phụ nữ được xã hội đào tạo để nhìn thấy những khả năng hành động khác nhau khi họ cùng đứng giữa căn nhà bừa bộn. Theo một khái niệm mà tâm lý học gọi là “thuyết khả năng”, khi nhìn vào các đối tượng và tình huống, mỗi cá nhân sẽ có hành động khác nhau.

Chẳng hạn khi bạn nhìn vào một trái táo, bạn không chỉ thấy nó có màu đỏ và sáng bóng, mà còn biết nó có thể ăn được. Vì vậy, tuy vợ chồng nhìn vào những thứ giống nhau trong nhà bếp, họ thấy những khả năng hành động khác nhau. Lý thuyết về khả năng hành động có thể giúp giải thích tại sao phụ nữ phải gánh vác khối lượng công việc nhà và chăm sóc con cái không cân xứng ngay cả khi họ làm việc toàn thời gian. Sự bất bình đẳng này gây tổn hại đáng kể về tinh thần cho phụ nữ và gây căng thẳng nghiêm trọng cho các mối quan hệ.

Có một điều chắc chắn, sự “vô tâm” không phải là cái cớ cho cánh mày râu “trốn việc”. Để việc nhà được san sẻ công bằng, người chồng cần thay đổi nhận thức của mình. Có điều nhận thức về khả năng hành động có thể thay đổi thông qua thực hành và nỗ lực.

Người ta dễ nhận thấy khả năng thực hiện nhiệm vụ sẽ tốt dần hơn sau mỗi lần thực hiện và bằng cách chú ý có chủ đích đến các tín hiệu về hành động cần thực hiện. Phụ nữ không được sinh ra để nhạy cảm hơn với chiếc thùng rác đầy hay đống chén đĩa dơ. Những thói quen đó một phần được định hình từ các chuẩn mực xã hội, như việc các bé gái từ nhỏ được khuyến khích chơi đồ hàng, búp bê, bắt chước các hoạt động chăm sóc trẻ em.

Do đó, nếu người chồng muốn thay đổi, anh ta cần có ý thức quan sát bồn rửa có gì, thùng rác đầy hay vơi, tủ lạnh có sữa hay không…

Trau dồi sự nhạy cảm của cá nhân đối với khả năng hành động cũng đòi hỏi cơ hội thực hành. Điều này thậm chí phụ thuộc vào các chính sách mang tính quốc gia. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy những người cha được nghỉ thai sản lâu hơn sẽ làm tốt công việc chăm sóc con hơn, ngay cả khi anh ấy quay lại làm việc.

Việc chăm sóc con cái giúp nam giới nắm được cách thay tã hoặc cách dỗ dành một đứa trẻ quấy khóc… Quan trọng không kém, nó cho phép cánh mày râu nhận biết khi nào họ cần thực hiện những nhiệm vụ chăm sóc và thay đổi góc nhìn về khả năng hành động. Điều này dẫn đến việc phân bổ nhiệm vụ chăm sóc gia đình đồng đều hơn trong dài hạn…

NGỌC HẠ
(Theo Conversation)