THỊT NẤU ĐÔNG
THỊT NẤU ĐÔNG
Thịt đông không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết ở mỗi gia đình ngoài Bắc nói chung, mà còn là món khoái khẩu giữa tiết trời lạnh giá. Bởi đây là món ăn không chỉ ngon, hợp khẩu vị mà còn bổ dưỡng, dễ chế biến.
Khi gió mùa đông bắc tràn về mang theo mưa, lạnh tái tê, nhiều gia đình thường có thói quen nấu món thịt đông, ăn với dưa cải muối chua, hay kèm với các loại dưa món khác cũng đều rất hợp. Chỉ với bát thịt đông nho nhỏ, cùng chén mắm ngon, thả vài lát ớt đỏ là cả nhà đã có một bữa ấm chân răng, thậm chí là rất... “đưa cơm”. Chẳng vậy mà ngày trước, cứ mỗi lần bà nội tôi làm món thịt nấu đông là y như rằng hôm đó mẹ thường xúc thêm lon gạo, bởi có món ngon thì hao cơm hơn thường ngày.
Sở dĩ món thịt đông ngon và phổ biến vào mùa rét là vì đặc trưng của món này là phải đông đặc, vậy nếu không có tủ lạnh để làm đông thì sẽ khó. Nhiều năm trước, chỉ ở thành phố, thị xã mới có tủ lạnh để làm món này quanh năm. Còn người dân nông thôn hay ở vùng sâu, vùng xa khi làm món này chỉ biết dựa vào thời tiết, khi nhiệt độ trên, dưới 10 độ C là thịt đã đông cứng rồi.
Nhiều gia đình có thể làm món thịt đông bằng ngan, gà, vịt..., thậm chí là thập cẩm với nhiều loại thịt. Nhưng thông thường nấu đông từ thịt lợn. Ngon nhất phải là thịt chân giò, thêm một chút tai, hoặc một phần thịt mũi. Các loại gia vị phải có là: nấm hương, mộc nhĩ, hành khô, hạt tiêu đập dập, nước mắm ngon, bột ngọt...
Thịt lợn làm sạch, thái hình chữ nhật. Phần tai hoặc mũi lợn được thái mỏng, bản to, dài cỡ bằng ngón tay. Sau khi sơ chế, tất cả được chần qua bằng nước đun sôi với chút muối, chút gừng đập dập để khử mùi hôi. Nhiều người cầu kỳ còn rửa thịt bằng nước chanh, dấm. Để nguyên liệu ráo nước, sau đó bỏ thịt vào một chiếc xoong ướp cùng nước mắm ngon, mì chính, khoảng 30 phút cho ngấm. Nấm hương, mộc nhĩ sau khi đã ngâm nước, được thái chỉ vừa phải, rồi bắc lên bếp xào với bột nêm, nước mắm cho đậm đà. Hỗn hợp thịt sau thời gian ngấm mắm, gia vị thì cũng bắc bếp phi thơm hành khô, bỏ vào xào, nêm thêm chút bột nêm để thịt săn lại, đậm đà hơn.
Bước tiếp theo là đổ nước ngập xâm xấp mặt xoong thịt, rồi đun trên lửa cháy liu riu để nước lâu cạn, thịt đủ thời gian để chín nhừ. Nếu nấu với nước dừa tươi, món thịt đông sẽ có hương vị thơm hơn. Quá trình nấu, cần hớt bọt váng trên xoong, để nước được trong, tỏa mùi hấp dẫn. Khi thấy sền sệt nước, thì cho mộc nhĩ nấm hương đã xào, hạt tiêu rang vào, đảo đều, khoảng 5 phút, tắt lửa.
Món thịt đông sau khi hoàn tất sẽ được múc ra các tô, khay, hay chén đĩa tùy ý.
Bài và ảnh: NGUYỄN THỊ HẢI