PHÙ SA VÀNG

Phù sa vàng

LÊ PHƯƠNG LIÊN

“Cải vàng trổ bến sông quê/gió thổi đôi bờ thương nhớ...”.

Câu thơ tôi viết năm nao. Mỗi lần về quê đi trên triền đê dài ngun ngút cỏ may, tôi không thể không dừng chân trước màu vàng da diết ấy. Làng quê đổi thay nhiều. Người đi như bóng chim tăm cá. Duy chỉ có dòng sông và triền đê trải vàng hoa cải là vẫn chung tình với người con xa xứ... Một chút ưu tư, một chút thẫn thờ trước ngút ngàn hoa cải.

Bờ sông ngàn ngạt gió, gợi về ký ức một thời thơ bé vô ưu.

Ngày ấy, lũ trẻ trâu chiều nào chả tắm. Chỉ mặc độc chiếc quần đùi vá. Áo cởi ra để ở bờ đê, nhảy ùm xuống sông ngụp lặn, té nước vào mặt nhau, chí chóe cười.

Có lần, chiếc quần đùi quá cũ, tôi lên bờ chỉ còn độc chiếc dải rút. Hoảng quá, lại không thấy áo, nên tôi khóc bù lu bù loa.

Chị con bác tôi chỉ về phía xa xa, nơi vạt cải xanh non ngăn ngắt chưa ngồng: “chúng nó giấu ở kia kìa!”. Lũ trẻ hùa vào trêu chọc…

Vài mảng bèo tây hoa tím ngắt dập dềnh trôi như con mắt sông hấp háy cười. Trời thu xanh thăm thẳm. Dòng sông mang mang hắt vàng lên nỗi nhớ.

Chiều ấy, trong xóm có hai con trâu húc nhau, một con chết. Hợp tác xã mổ thịt rồi chia cho tất cả các hộ xã viên. Tiếng kẻng đầu xóm vang lên, mọi người ơi ới gọi nhau. Sân kho nhộn nhịp hẳn lên.

Một góc sân được dọn sạch bày la liệt những phần thịt trâu đặt trên lá chuối, dưới có ghi tên từng hộ gia đình bằng phấn trắng.

Tôi đi lấy rong lợn ở ngòi về thì mẹ tôi bảo: “Con chạy quàng ra sân kho lấy thịt rồi ra đồng lấy rau nhé!”. Như mọi lần, tôi chạy ra ruộng phần trăm nhà mình để nhổ tỏi và hai củ su hào về xào.

Ơ sao có tiếng thút thít. Tò mò, tôi rón rén lại gần vạt hoa cải thì thấy hai cái lưng ngồi quay mặt ra sông. Chị tôi và người yêu.

“Thôi em đừng khóc nữa. Mai anh lên đường rồi. Em ở nhà thi thoảng sang an ủi đỡ đần thầy u giúp anh nhé!”.

Hình như chị lau nước mắt: “Vâng! Em sẽ chờ anh ba mùa hoa cải, nhất định anh phải về cưới em nhá!”.

Anh ngắt một chùm bông cải cài lên tóc chị: “Ba mùa dài quá, anh chỉ hẹn em hai mùa cải thôi!”. Rồi họ cùng cười, ngồi sát nhau hơn. Hình như họ... hôn nhau. Tôi xấu hổ chạy một mạch về nhà.

Chà mùi thơm của tỏi tươi xào thịt trâu mới hấp dẫn làm sao. Hôm nay cả xóm đều như được ăn tiệc, dẫu biết rằng, con trâu là đầu cơ nghiệp.

Thế rồi hai năm sau có tin về anh, cũng vào mùa hoa cải rực vàng. Nhưng đó là tờ giấy báo tử. Xã làm lễ truy điệu anh. Bố mẹ anh ngất lên ngất xuống. Anh là con một, lẽ ra không phải nhập ngũ. Nhưng anh đã viết đơn xin tòng quân bằng máu của mình...

Chị không dự lễ truy điệu mà chạy ra bờ sông chỗ vạt hoa cải hai năm về trước. Và ngồi như hóa đá...

Gió đầu đông se lạnh. Những bông cải vẫn rực lên trước hoàng hôn.

Hơn chục năm sau thì mẹ anh ấy mất, cụ không kịp nhìn tấm bằng truy tặng “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”.

Còn chị, chị đi học lớp trung cấp y rồi về bệnh viện huyện nhà công tác. Nhiều người theo đuổi ngỏ lời, nhưng chị dửng dưng.

Mùa hoa cải nào chị cũng về. Hái một bó, ngắt từng cánh thả xuống dòng sông quê. Heo may thổi những chùm hoa vàng trôi về miền vô định.

Trong làng ai cũng biết chị vẫn thầm mong điều kỳ diệu sẽ đến. Một mùa hoa nào đó anh sẽ trở về.

Hình như với riêng chị, anh đã trở về trên bến sông này. Vai khoác ba lô, tay cầm bó hoa cải vàng cười thật tươi nhắn chị: “Em ơi thôi đừng đợi/ mùa xuân đã vơi rồi/chỉ tình anh vời vợi/ chưa một ngày quên em...”.

Rồi anh đi như lướt trên sông thoắt về trời xa, như sương như khói. Chị bối rối. Chị có nghe thấy tiếng anh không? Chẳng biết nữa.

Nhưng chị vẫn chờ và hoa kia vẫn nở...

Chiều dần buông, tôi cúi xuống ngắt một nhành hoa vân vê lá. Có vị hăng hăng đăng đắng, vị gừng tê tê của canh cá rô đồng bà nấu chiều nao.

Đời người như một giấc mơ. Tôi và lũ trẻ tắm sông ngày xưa ấy bây giờ đã lên tuổi ông bà. Nhưng chị tôi vẫn không thể nào quên mùa hoa cải. Thoảng trong gió chiều, da diết khúc hát như vọng về từ một miền xa thẳm: “Có một mùa hoa cải/nở vàng trên bến sông...”.

Ảnh minh họa: Internet