“MẸ TERESA” Ở LỤC ĐỊA ĐEN

“MẸ TERESA” Ở LỤC ĐỊA ĐEN

Nhân ngày Quốc tế Từ thiện, thử tìm hiểu thêm về Abebech Gobena, người được mệnh danh là “Mẹ Teresa” ở châu Phi.

Tuổi thơ cơ cực

Abebech Gobena sinh năm 1938 tại một ngôi làng nhỏ ở vùng Shebel, Amhara, Ethiopia. Cha bị giết trong cuộc chiến Ethio - Ý thứ hai, khi Gobena mới 1 tuổi. Gobena được ông bà nuôi dưỡng cho đến khi 9 tuổi. Năm 10 tuổi, Gobena bị ép lấy một người đàn ông lớn tuổi, nhưng cô không chấp nhận và chạy trốn đến thủ đô Addis Ababa để lập nghiệp.

Trải qua rất nhiều sóng gió cuộc đời, Gobena hiểu rất rõ những nỗi cơ cực của người dân Ethiopia, đặc biệt là trẻ nhỏ. Cô từng chia sẻ với CNN: Tôi đã phải chịu đựng vì những tập quán, hủ tục bất công ở đất nước mình. Tôi mong muốn mọi thứ được cải thiện. Chính vì thế, mục tiêu của tôi là giúp trẻ em trưởng thành để có thể tự chăm sóc bản thân.

Bước ngoặt lớn nhất trong cuộc đời của Gobena chính là chuyến hành hương vào năm 1980 tới thánh địa Gishen Mariam, cách thủ đô Addis Ababa khoảng 300 dặm về phía Bắc. Trong chuyến đi, Gobena tận mắt chứng kiến những người dân nghèo phải vật lộn với nạn đói và thời tiết khắc nghiệt. Có những người vẫn có thể ngồi dậy và xin ăn để tiếp tục chuyến đi, song cũng có nhiều người đã phải bỏ mạng.

Gobena nhìn thấy một người phụ nữ nằm dưới đất và một đứa trẻ đang cố day vú mẹ. Bà ngỡ người mẹ ấy đang ngủ nhưng liền đó thì nhận ra chị ta đã chết. Gobena bế đứa bé lên, quấn khăn và đưa về nhà mình để chăm sóc. Thời điểm đó, Ethiopia đang xảy ra nạn đói khủng khiếp, các cơ quan chức năng bất lực trong việc giúp đỡ người dân. Chính phủ thì tìm cách giấu nhẹm thông tin…

Gobena không chỉ cưu mang đứa trẻ bị mất mẹ đó. Trong năm 1980, bà đã nhận nuôi 21 trẻ khác. Ban đầu, ông Kebede Yikoster, chồng của Gobena, ủng hộ bà thực hiện nhiệm vụ cao cả này. Tuy nhiên, sau đó, ông Yikoster phản đối và đưa ra tối hậu thư: chọn ông hoặc những đứa con nuôi.

Gobena để lại tất cả tài sản của mình cho chồng và đưa đàn con đến một cái lán trong rừng. Bà đã bán đồ trang sức của mình để nuôi các con. Sau đó, Gobena bán bánh mì, kinh doanh rượu và mật ong để cưu mang bọn trẻ.

Năm 1986, bà thành lập Hiệp hội chăm sóc và phát triển trẻ em Agohelma, một tổ chức phi lợi nhuận, cho phép gây quỹ và nhận các khoản tài trợ. Bà còn lập trại trẻ mồ côi và tiếp tục nhận thêm nhiều trẻ em để nuôi dưỡng. Gobena đã kêu gọi nhiều đơn vị và cá nhân cùng chung sức làm từ thiện trong bối cảnh bộ máy quan liêu của chính phủ ở Ethiopia thờ ơ với công việc này.

Bà mua đất nông nghiệp bên ngoài Addis Ababa, nơi bà và những đứa trẻ mồ côi làm việc, bán nông sản để gây quỹ cho trại trẻ mồ côi. Họ xây dựng hàng chục bếp ăn công cộng, nhà vệ sinh và các điểm cấp nước xung quanh thành phố này.

“Người mẹ tuyệt vời”

Ở Ethiopia, bà Gobena được nhiều người biết đến với cái tên Emaye, một từ tiếng Amharic có nghĩa là “Người mẹ tuyệt vời”. Tổ chức Agohelma của bà đã mang đến cho trẻ em mồ côi mái ấm gia đình, đào tạo chúng về kỹ năng sống và được học hành đàng hoàng.

Ngày nay, Hiệp hội Agohelma là một trong những tổ chức phi lợi nhuận lớn nhất ở Ethiopia. Tổ chức này đã cung cấp các lớp học miễn phí cho hàng trăm trẻ em, hoạt động tích cực trong chiến dịch phòng, chống HIV/AIDS và quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho các bà mẹ. Ước tính, có hơn 12.000 trẻ em và 1,5 triệu người Ethiopia đã được hưởng lợi từ các dịch vụ của tổ chức này kể từ năm 1980. Nhiều người đã gọi bà Gobena là “Mẹ Teresa của châu Phi”.

Cả đời, Gobena không có con riêng nhưng bà chưa bao giờ hối tiếc về điều này. Năm 2004, bà từng chia sẻ với với tờ Times of London: Tôi không sinh con nhưng tôi có một gia đình hàng trăm nghìn người và tôi rất hạnh phúc vì điều này.

Khi còn ở Addis Ababa, Gobena được một gia đình tốt bụng cưu mang. Bà được học hành tử tế và sau đó làm kiểm tra chất lượng cho một công ty xuất khẩu cà phê và ngũ cốc. Nhờ vậy, Gobena có một cuộc sống ổn định. Bà phát triển sự nghiệp và trở thành công dân thuộc tầng lớp trung lưu.

Tuy nhiên, sau khi lập trại trẻ mồ côi Agohelma, Gobena sống trong cảnh cận nghèo bởi bà đã dùng tất cả số tiền mà mình kiếm được để dành cho thiện nguyện. Gobena không bao giờ nhận lương, phòng ngủ của bà nằm kề bên một trong những ký túc xá của trại trẻ mồ côi Agohelma.

Tháng 6-2021, trong khi thực hiện công việc thiện nguyện, bà Gobena không may bị nhiễm Covid-19. Bà được đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt tại Bệnh viện St. Paul ở Addis Ababa. Sau một thời gian chống chọi với bệnh tật, bà Gobena đã qua đời vào ngày 4-7-2021, thọ 85 tuổi.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và là cựu Bộ trưởng Y tế Ethiopia, nhận xét: Abebech Gobena là một trong những người vị tha và có trái tim thuần khiết nhất mà tôi từng gặp. Bà đã giúp nhiều trẻ em không chỉ sống sót mà còn thành công trong cuộc sống.

Với những gì mà Gobena đã làm được trong nhiều thập kỷ qua, bà đã nhận được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước, trong đó có bằng tiến sĩ danh dự của trường Đại học Jimma ở Ethiopia. Nhưng vượt lên trên tất cả, Gobena sẽ luôn được mọi người khắc ghi vì những hành động quên mình và bà chính là hình mẫu cho các thế hệ sau.

NAM HẢI
(Báo Phụ nữ Việt Nam)
Ảnh: Internet